چرا مواعظ بزرگان کمتر در ما اثر می کند؟

برای پاسخ گویی به سوال فوق خوب است نظری به روایتی از امام جواد علیه السلام بیندازیم و در ادامه به نقل کلامی از شهید مطهری بپردازیم:

قال الجواد بن الرضا علیه السلام:
 الْمُؤْمِنُ یَحْتَاجُ إِلَى تَوْفِیقٍ مِنَ اللَّهِ وَ وَاعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُه‏

امیرالمؤمنین مى‏ فرماید: مَنْ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ واعِظاً مِنْ نَفْسِهِ لَمْ یَنْفَعْهُ مَوْعِظَةُ غَیْرِهِ

هر کسى که خداوند در درونش براى او واعظى از خودش براى خودش قرار ندهد، موعظه دیگران در او اثر نمى ‏کند.

یعنى شما اگر خیال مى‏ کنى که پاى موعظه دیگران بنشینى و بهره ببرى، اشتباه مى‏ کنى.

اول باید در درون خودت واعظى ایجاد کنى، وجدان خودت را زنده کنى، آن وقت از موعظه واعظ بیرونى هم استفاده مى‏ کنى.

 انسان خودش خودش را موعظه مى‏ کند، خودش خودش را ملامت مى ‏کند، خودش علیه خودش حکم صادر مى ‏کند و قضاوت مى‏ کند. انسان خودش را محاسبه مى‏ کند.

جزء دستورهاى عجیب مسلّم دینى ما محاسبة النفس است، مى‏ گوید از خودتان حساب بکشید: حاسِبوا انْفُسَکُمْ قَبْلَ انْ تُحاسَبوا

(متأسفانه این حرفها فراموش شده)

از خودتان حساب بکشید، و انسان مى‏تواند از خودش حساب بکشد و باید از خودش حساب بکشد.

وَ زِنوا انْفُسَکُمْ قَبْلَ انْ توزَنوا

 خودتان را وزن کنید، بسنجید قبل از آنکه شما و اعمال شما را در قیامت بسنجند، وزن کنند. انسان، خودش خودش را وزن مى ‏کند، مى ‏سنجد، خودش از خودش حساب مى‏ کشد. انسان خودش را مجازات مى ‏کند...

شهید مطهری / کتاب آزادی معنوی