آیا فاطمه پاره تن رسول خداست؟

معنای این روایت که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «فاطمه بضعة منی» چیست؟

پاسخ: 

یعنی اینکه حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله، حضرت فاطمه سلام الله علیها را بخشی از وجود خود و شعاعی از وجود خود و شخصیت خود معرفی کرده است. 

 

در بسیاری از جاها این روایت را به این عبارت که فاطمه پاره تن من است ترجمه می‌کنند. این ترجمه، ترجمه بسیار نارسا بلکه غلط است. رسول الله صلی الله علیه و آله این سخن را راجع به علی بن ابی طالب علیه السلام هم فرمود. آیا می توان آنرا هم به پاره تن ترجمه کرد؟ 

حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله یک شخص داشت  و یک شخصیت؛ شخص یعنی جنبه بدنی و مادی و عنصری. شخصیت یعنی جنبه حقیقی و روحی و معنوی. حضرت فرمود: «فاطمه بضعة منی» فاطمه پاره ای از من است، نه از بدن من، که معنی کنیم پاره تن من. «مِنّی» یعنی از من، آیا رسول الله صلی الله علیه و آله در بدن و جسم مادی خلاصه شده بود که بگوئیم پاره ای از جسم او؟ یقیقتا نه! 

 

شخصیت رسول الله صلی الله علیه و آله در نبوت و رسالت و ولایت اوست. شخصیت رسول الله صلی الله علیه و آله درقرب او نسبت به حق تبارک و تعالی و فنای فی الله و بقای بالله است. این یعنی شخصیت رسول الله صلی الله علیه و آله. بر این اساس حضرت که فرمود: فاطمه بضعة منی یعنی فاطمه جلوه ای از من است. فاطمه از حقیقت من است؛ از جنیه حقیقی من نه جنبه عنصری و مادی من. این یعنی اینکه اگر بر حسب ظاهر، فاطمه زهرا سلام الله علیها مرد بود و اگر فاطمه زهرا سلام الله علیها قبل از پدرش بود چه بسا منصب خاتم‌الانبیائی به حضرت می رسید و اگر رسول الله صلی الله علیه و آله، زن بود و متأخر از فاطمه سلام الله علیهابه دنیا می آمد چه بسا قضیه بر عکس می شد. همین جمله را آیت الله شاه آبادی، استاد عرفان امام(ره) در بخشی از فرمایشاتشان در رابطه با رسول الله صلی الله علیه و آله و علی بن ابی طالب علیه السلام و فاطمه زهراسلام الله علیها دارند که هر کدام از آنها اگر شرایطشان ایجاب می کرد که به جای رسول الله صلی الله علیه و آله بودند چه بسا منصب خاتم الانبیائی به او تعلق پیدا می‌کرد، لذا پیامبرصلی الله علیه و آله هم نسبت به علی بن ابیطالب علیه السلام بضعة منی را به کار بردند و هم در مورد حضرت زهرا سلام الله علیها و همین طور در مورد علی بن موسی الرضا علیه السلام. اینها حکایت از آن حدیث معروف و مشهور دارد که فرمود: اولنا محمد، آخرنا محمد، اوسطنا محمد و کلنا محمد.

 

پاسخ از آیت الله استاد حسن رمضانی